Schrijf je in voor de nieuwsbrief en ontvang elke maand MuziekGeluk in je mailbox
Schrijf je in voor de nieuwsbrief en ontvang elke maand MuziekGeluk in je mailbox
Naomi Feil is een geweldige vrouw, haar methodiek validation heeft vele ouderen over de hele wereld geholpen en nog steeds geeft validation talloze verzorgende de handvatten, hoe om te gaan met niet verwerkte gebeurtenissen uit het verleden, welke op latere leeftijd naar boven kunnen komen en zich kunnen uitte in vreemd gedrag.
Naomi’s liefde voor de onbegrepen ouder, haar onvoorwaardelijke liefde waarmee ze mensen in diepe dementie weet te bereiken is en blijft een inspiratie voor generaties verzorgende.
Wil jij, net als Naomi, ook mensen bereiken die verzonken zijn in de dementie-mist? Schrijf je dan in voor een MuziekGeluk training
Wat is Valdidation? Validation betekent letterlijk bevestigen/waarderen. Naomi Feil, heeft deze term gekozen voor haar methode die gericht is om oude mensen die gedesoriënteerd raken of zijn te helpen.
In plaats van te corrigeren en proberen hen terug te halen in onze werkelijkheid is Validation erop gericht de belevings en gevoelswereld van ouderen, met of zonder dementie te bevestigen.
Wat kan je er mee? Met behulp van Validation kan je contact maken met ouderen, waar die zich ook bevinden. In zijn eigen innerlijke wereld, in het verleden of in het hier en nu. Met deze methode voorkom je dat ouderen zich totaal terug trekken en gaan vegeteren (leven als een kasplantje).
In plaats van ruzie over feiten kan er een goed gevoelsmatig contact ontstaan. Hun innerlijke wereld is vol gevoelens die hen overstelpen. Het zijn gevoelens van verdriet, boosheid, angst, maar ook van liefde.
Ze willen nuttig zijn, gezien worden en liefde delen. Het is mogelijk hen hierin te volgen en hun gevoelens te bevestigen.
Wat is belangrijk? De “waarheid” is daarbij niet belangrijk, hun eigen werkelijkheidsbeleving des te meer. In plaats van hen te corrigeren wordt geprobeerd in te gaan op de emotionele behoeften die achter gedrag of woorden schuilgaan. Validation reikt jou hiervoor de technieken aan.
Validation accepteert mensen zoals ze zijn en verklaart de uiting van bepaalde gevoelens.
Voor wie? Voor alle ouderen die langzaam de weg beginnen kwijt te raken, maar ook voor die mensen met wie op het eerste gezicht geen contact meer mogelijk lijkt te zijn.
Validation biedt concrete handvatten waarmee verzorgenden, familieleden, professionals, mantelzorgers en vrijwilligers in contact kunnen komen met gedesoriënteerde ouderen met of zonder dementie.
Resultaat: De persoon voelt zich weer begrepen en erkend in een wereld van onbegrip en angst, voelt zich weer een volwaardig mens en zal zo in contact blijven met de wereld om zich heen.
Hoe helpt validation? Validation begint met het inleven in de oudere persoon. Dit wekt empathie op. Empathie geeft vertrouwen, en vertrouwen biedt veiligheid. Veiligheid biedt kracht, en kracht biedt eigenwaarde.
Deze eigenwaarde kan ertoe leiden dat personen zich niet totaal terugtrekken in hun eigen wereld.
Dit kan ervoor zorgen dat de volwassen zelfbeheersing weer terugkeert, spraak beter wordt en hersencellen weer worden geactiveerd. Dit werkt echter niet bij iedereen, het kan zijn dat men in het verleden blijft.
Wanneer je de gevoelens van oude gedesoriënteerde personen herkent en bevestigt, kan je onderstaande punten realiseren.
Vermindering van stress, terugkrijgen van het gevoel van eigenwaarde, rechtvaardiging van het leven wat is geleid, wegnemen van onvoltooide conflicten uit het verleden, zich gelukkiger voelen en contact natuurlijk.
Medicijnen & Dwangmaatregelen versnellen de terugtrekking uit het heden!
Waarom de terugtrekking? Te veel lichamelijke en sociale verliezen kunnen de druppels zijn die de emmer doen overlopen. Een verder verlies van gezichtsvermogen, gehoor, mobiliteit, gevoel, geur en smaak maakt het gemakkelijker zich terug te trekken uit het huidige grauwe, nutteloze heden.
Mensen in het stadium van verward tijdsbesef kunnen de verliezen niet langer meer verdragen, ze geven het op om vast te houden aan de chronologische tijd en orde.
In plaats van de minuten te volgen, volgen ze hun herinneringen. De tijd wordt afgemeten aan levenservaringen, het verleden verzacht de hedendaagse pijn.
Treinkaartje naar gisteren: Een persoon of voorwerp in het heden kan een trein-kaartje worden naar het verleden. Een aanraking van een verzorgende is een transportmiddel naar gelukkige kinderjaren en naar mamma. De verzorgende wordt op dat moment mamma.
Door een aanraking kan iemand 80 jaar terug in tijd reizen, want zelfde gevoelens marcheren door de tijd en trekken elkaar als magneten aan. Met al deze levendige beelden kan een verpleeghuis zomaar in een onzichtbare productiewerkplaats veranderen.
Emotioneel incontinent: Hersenbeschadigingen beïnvloeden de bestuurscentra, waardoor de volwassen beheersing, sociale en communicatie vaardigheden verloren kunnen gaan.
Met als mogelijkheid dat mensen zich niet langer meer aanpassen, aan de kledingvoorschriften of sociale regels. Bovendien missen ze vaak de stimuleringen of sturing van anderen omdat ze vaak worden genegeerd of geïsoleerd zijn. Ze worden zowel lichamelijk als emotioneel incontinent.
Gevoelens die een leven lang zijn verstopt stromen nu over, de stop is er uit!
Universele gevoelens: Bij een verward tijdsbesef keert de gedesoriënteerde persoon terug naar de fundamentele universele gevoelens van liefde, haat, scheidingsangst en het gevecht om de identiteit.
Deze emoties worden geuit door gedesoriënteerde hoogbejaarden in alle verpleeghuizen over de gehele hele wereld. Deze universele gevoelens vormen de kern van sprookjes, mythen, en de klassieke volksverhalen.
De Validation-werker kan zich invoelen in de hopeloze woede van alle Doornroosjes die de prik van de naald, haldol of dwang hebben gevoeld of hebben ondergaan.
Erkennen & Begrijpen: De validation-werker begrijpt hun scheidingsangst, het roepen om identiteit en het jammeren om hulp, wanneer ze het onbekende onder ogen moeten zien.
De validation-werker erkent de universele angst voor het donker en de dood. Herkent het verlangen erbij te horen, het verlangen naar betekenis en naar liefde en doet het roepen van gedesoriënteerde ouderen niet af met “Ze willen alleen maar aandacht.”
Ze “Lopen” & “Dansen” in hun rolstoelen zonder dat hun voeten bewegen!
Een licht gedesoriënteerde persoon krijgt een verward tijdsbesef na een lawine van verliezen. Was deze persoon gevalideerd, dan had hij zich misschien niet teruggetrokken uit het heden.
Met Validation zou hij zijn blijven communiceren, zich blijven uiten en zou hij zijn blijven verwerken, ondanks alle verliezen.
Bijvoorbeeld, een licht gedesoriënteerde man wordt naar een verpleeghuis gebracht, wanneer zijn zoon het beschuldigende verwijtende gedrag van zijn vader niet langer verdraagt.
De verhuizing leidt tot een plotselinge in zichzelf gekeerdheid met een verward tijdsbesef. Met Validation zou hij uitdrukking hebben kunnen geven aan zijn angsten binnen de grenzen van zijn lichte gedesoriënteerdheid.
De man had niet in een verpleeghuis hoeven te belanden of een verward tijdsbesef hoeven te krijgen. Hij had in zijn eigen huis kunnen blijven, ondanks zijn beschuldigingen, want die zouden zeker minder geworden zijn met Validation.
Ma-ma-ma-ma: In stadium 3 wordt spraak niet-intellectueel. Het wordt een zintuiglijk genoegen om met tong, tanden en lippen geluiden te maken. Want als geleerde spraak verdwijnt keren we terug naar primaire patronen.
Wanneer helemaal alleen, geïsoleerd en hunkerend naar hun moeder roepen ze haar terug met ingesleten geluiden uit hun jeugd. Ma-ma- ma-ma, de beweging van lippen die op elkaar klakken wordt moeder.
De persoon is niet langer alleen, hij heeft zijn moeder teruggeroepen zoals een peuter doet die voor het eerst leert praten. Op dit moment verzacht het verleden de pijn van het heden.
De zoon wordt sok: Een oude vrouw schommelt blij en gelukkig in haar schommelstoel omdat het schommelen herinneringen oproept aan het gewiegd worden door haar moeder. Wanneer de verzorgende haar aanraakt symboliseert ze de moeder en wordt de moeder.
Door de aanraking reist de vrouw 80 jaar terug in tijd, waardoor angst verdwijnt en veiligheid terugkomt. De pleister op de wond van het eenzame en troosteloze heden.
Een vrouw gebruikt een sok om die aan haar zoon te geven omdat ze altijd gewend was de sokken van haar zoon te wassen. In haar verbeelding gaat ze naar huis. De sok herinnert haar aan haar zoon, de sok wordt haar zoon.
Seksueel verlangens: Alle mensen hebben een ander idee over welke gevoelens slecht of goed zijn. Dit is afhankelijk wat de ouders als slecht of goed gedrag hebben bestempeld. Op zeer hoge leeftijd hebben ouderen de wijsheid deze gevoelens te uiten om het conflict hiervan te verwerken.
Schaamte, seksueel verlangen of kwaadheid liggen een leven lang begraven, veilig onder controle gehouden. Decennia later in gedesoriënteerde ouderdom, komen ze weer aan de oppervlakte.
Een man in stadium 3 laat zijn broek zakken. Hij wil voor de eerste keer in zijn leven zijn viriliteit bewijzen. Of hij wil eindelijk uiting geven aan woede op zijn ouders, die zijn seksualiteit bestraften toen hij een puber was.
Gevoelens die een leven lang verstopt zijn, stromen over, de stop is eruit. Woede over regels, schaamte er een puinhoop van gemaakt te hebben, schuldgevoel over niet voor de juiste persoon gepresteerd te hebben.
Al deze emoties worden geuit in opgewonden beweging, ze willen de gevoelens verwerkt hebben voordat ze de finishlijn over gaan. Er is altijd een reden voor het gedrag van gedesoriënteerde oude mensen.
Met levendige beelden verandert een verpleeghuis in een werkplaats. De stoel die stevig aanvoelt als vader, wordt papa. Een hand van een oude vrouw wordt haar baby.
Mensen die eruit zien of klinken als vrienden, verwanten of collega’s uit het verleden, worden die mensen, ongeacht leeftijd of geslacht.
Zonder gebruikmaking van lichaam maar met behulp van levendige herinneringen “lopen” en “dansen” deze mensen in hun rolstoelen. Met vertrouwde handbewegingen mimen ze, terwijl ontbrekende zaken of mensen worden ingevuld vanuit het geheugen.
Tijd wordt afgemeten aan levenservaringen en het verleden verzacht de hedendaagse pijn!
In alle delen van de wereld heb ik ontdekt dat gedesoriënteerde ouderen symbolen en bewegingen gebruiken om naar het verleden terug te reizen.
In Casper Wyoming gebruikt een man zijn vingers om naar olie te boren. In Minnesota hakken ze bomen om, in veeteelt gebieden melken ze imaginaire koeien door kundig hun vingers en handen te bewegen.
Ze werken tot op hoge leeftijd, zoals ze hun leven lang gewerkt hebben. Nu werken ze om het grauwe heden te overleven en de eenzaamheid te doorbreken.
Het bewust zijn van de pijnlijke werkelijkheid veroorzaakt een verdere terugtocht naar het verleden. Medicijnen en dwangmaatregelen versnellen vaak de terugtrekking uit het heden.
Door het bevestigen en het delen van gevoelens in een zorgzame relatie behoedt Validation ouderen in “stadium twee” vaak voor het gaan naar “stadium drie”.
Validation geeft een persoon met een verward tijdsbesef ogenblikken van rationeel denken. Het vermindert spanningen en de behoefte om terug te keren naar het verleden. Validation stelt de persoonlijke levenswereld van gedesoriënteerde ouderen centraal!
Naomi Feil is in 1932 geboren in München. Ze groeide op in Amerika in het Montefiore Home for the Aged in Cleveland, Ohio, waar haar vader directeur was en haar moeder hoofd van de Sociale Dienst.
Na haar Masters te hebben behaald in maatschappelijk werk aan de Colombia Universiteit in New York, begon ze met ouderen te werken.
Tussen ’63 en ’80 ontwikkelde Naomi Feil Validation als antwoord op haar ontevredenheid met de traditionele methoden van werken met ernstig gedesoriënteerde oude mensen.
Naomi Feil is een internationaal erkende autoriteit op het gebied van gedesoriënteerde ouderen en een veelgevraagd docent. Haar boeken zijn vertaald in het Frans, Duits,Deens, Nederlands, Italiaans, Zweeds, Spaans, Fins en Japans.
Als je Engels kunt lezen dan adviseer ik “The Breakthrough” te lezen. De Nederlandse versie is op dit moment niet nieuw te koop. Maar in iedere bibliotheek kan je Valdiation in het Nederlands vinden ook kan je het bij tweedehands boeken winkels proberen.
Oprichter MuziekGeluk | Trainer I FAB ambassador | innovator, Ignar maakt het zorgen voor mensen met dementie gemakkelijker en leuker. Hij is gepassioneerd over favoriete muziek voor iedereen – innovatie - zorg - en Rotterdam.
