Hokjesdenken

Hokjesdenken, we doen het allemaal wel eens in meer of mindere mate. Het indelen van mensen in een bepaalde categorie en eigenschappen toekennen aan alle leden van de categorie, bijvoorbeeld ‘mensen met een blauwe spijkerbroek zijn saai’.

In de zorg gebeurt dit ook en zelf heb ik me ook wel eens betrapt op het hardop zeggen dat die ene bewoner zo ontzettend leuk en aardig is. Terwijl dat, vind ik, afbreuk doet aan mijn professionaliteit.

Eerbetoon

Afgelopen zaterdagavond heb ik je voor het laatst gezien en gesproken. Je lag op bed en wilde er al de hele dag niet meer uit komen. Eten en drinken wilde je ook niet meer.

Tango der herinnering

Tango der herinnering Eerder dit jaar is je man overleden met wie je heel lang samen was. De laatste maanden van zijn leven hadden veel impact op je. Als echtgenote voelde je je heel verantwoordelijk voor zijn welzijn en welbevinden. Je man had veel hulp nodig en ondanks dat de professionele zorg volgens zorgplan voor hem zorgde, deed je nog behoorlijk veel. Boodschappen doen, de warme maaltijd verzorgen en het ontbijt klaarmaken. En tussendoor zorgde je er ook voor dat hij op tijd zijn drinken kreeg. Sinds zijn dood is je bestaan een stuk leger geworden. De dagen duren langer en je hebt moeite om je dag goed in te vullen. Het wordt naarmate de tijd vordert steeds duidelijker dat je alleen bent en dat je levensgezel, je maatje en je partner nooit meer terug zal komen. Tijdens een avonddienst kom ik bij je binnen. Je zit in je stoel en kijkt tv. Ik loop naar je toe en begroet je. ‘Neem plaats Tiana’, zeg je terwijl je naar de stoel schuin tegenover je wijst. Ik neem plaats en vraag hoe het met je gaat. Je zegt goed, maar je blik zegt het tegenovergestelde. Dit benoem ik en je geeft aarzelend toe dat je je man heel erg mist en de leegte van de dag moeilijk vindt te accepteren. Natuurlijk krijg je bezoek van de kinderen en de kleinkinderen. Maar het is niet hetzelfde als het samenzijn met je man. Ik vraag je wat voor jou speciale herinneringen zijn aan je man en jullie tijd samen. Dit doe ik met een reden om het moment van eenzaamheid voor even te kunnen doorbreken. Je kijkt omhoog, denkt een moment na en zegt dan vervolgens heel beslist ‘dansen’. Terwijl je dat zegt zie ik je ogen oplichten en je sombere stemming een beetje verdwijnen. Stijldansen?’, vraag ik terwijl ik me er een voorstelling van probeer te maken hoe mevrouw en haar man in hun jongere jaren over de dansvloer zwierden. ‘Nee, de tango!’ is het antwoord van mevrouw. ‘We gingen als eersten de dansvloer op en kwamen er als laatste paar weer van af.’ Terwijl mevrouw me vervolgens in detail vertelt hoeveel plezier zij en haar man aan het dansen hebben beleefd en dat ze met enige regelmaat een avondje gingen dansen, scroll ik met mijn vinger over Spotify op zoek naar tango muziek uit de jaren 60. Eenmaal deze gevonden speel ik deze af en observeer ik de reactie van mevrouw. Mevrouw doet haar ogen dicht en luistert heel aandachtig met een glimlach op haar gezicht naar de muziek. En terwijl ze dat doet zie ik haar vingers op haar benen bewegen en beweegt ze mee op de melodie. Even later doet ze haar ogen weer open en vertelt ze me hoe fijn die jaren waren en hoezeer ze samen hebben genoten. ‘Dat is een prachtige herinnering aan uw man zeg ik en fijn dat u deze gebeurtenis uit uw leven met mij wilt delen.’ Misschien dat het horen van de tango u wat troost kan bieden in deze moeilijke tijd en wellicht is het een idee om eens vaker muziek te draaien in uw appartement. De apparatuur om muziek af te spelen is aanwezig en mevrouw kan dit nog prima zelfstandig bedienen. Ik zie haar nadenken en ik merk dat ik haar op een idee heb gebracht. Dan is het voor mij tijd om mijn route te vervolgen en neem ik afscheid van mevrouw. Ze bedankt mij voor het gesprek en de muziek met de woorden dat ze ontzettend heeft genoten. Voor mij wederom een bevestiging dat het opzoeken van en samen luisteren naar de persoonlijk favoriete muziek van een cliënt geen luxe is, maar een essentieel onderdeel van het welzijn en welbevinden. Je geeft iemand letterlijk het podium om meer te zijn dan alleen de zorgvrager en zet iemand voor een moment in de spotlights als persoon. Ik gun dat iedere cliënt en hoop dat jij na het lezen van deze blog (nog vaker) muziek in gaat zetten tijdens de zorg. Weet je nog niet hoe? Informeer dan bij Ignar Rip naar de training en de mogelijkheden. Je zult nog versteld staan van de grote effecten van muziek tijdens de zorg. Tiana Vertel het verder…….. Facebook Twitter Envelope Linkedin Instagram Whatsapp

Herinneringen aan je broer

Herinneringen aan je broer Je zit in de woonkamer in je ‘luie’ stoel die vlakbij de TV staat. Ik noem het liever een comfort stoel, want de term lui past absoluut niet bij je en hoe jij in het leven staat. In je jongere jaren was je actief en runde je samen met je man een eigen winkel. En daarnaast had je ook een gezin en zorgde je voor de kinderen, maar dat deed je met alle liefde en plezier. Vele uren heb je achter de toonbank doorgebracht om de klanten van goede producten te voorzien en de service te geven die ze verdienden. Maar die tijd is al heel lang achter je en anno 2020 heb je regelmatig hulp en ondersteuning nodig. Want helaas is je gezichtsvermogen nog maar een fractie van wat het ooit geweest is en daar heb je veel verdriet van. Soms word het je teveel en rollen de tranen over je gezicht, omdat je niet meer alles kunt doen wat je leuk vindt, zeker op de momenten wanneer je daar behoefte aan hebt. Toen je nog gewoon alles kon, genoot je van boeken lezen, het oplossen van een kruiswoordpuzzel en handwerken. Het is tijd om naar bed te gaan en je zet de TV uit. Je neemt de avondmedicatie en als dat gebeurd is, sta je met hulp op en pak je de rollator. Vervolgens lopen we samen naar de badkamer zodat je nog even naar het toilet kunt gaan en ik je gebit kan poetsen. Ondertussen maken we samen een praatje. En hoe we er precies op komen weet ik niet meer. Maar je begint me spontaan over je broer te vertellen die vroeg uitgezonden was naar Nederlands-Indië om daar te vechten voor het behoud van het Nederlands koninkrijk. De Indonesische bevolking wilde na al die jaren koloniale bezetting het land terug en onafhankelijk worden en dat ging niet zonder slag of stoot. Gelukkig is jouw broer ongedeerd uit de strijd gekomen, want van een andere cliënt weet ik dat haar broer tijdens de gevechten helaas is gesneuveld. Toen jouw broer na zijn dienstplicht weer terug was uit Nederlands-Indië, kwam hij ook thuis met soldatenliedjes. Enthousiast begin je te vertellen over hoe mooi je dat vond en hoe lang het geleden is dat je die muziek hebt gehoord. Ik vraag aan jou of je nog weet wie het liedje heeft gezongen en hoe het nummer heet. De artiest weet je helaas niet meer, maar de tekst ken je nog wel. En daar lig je inmiddels op bed onder de dekens en begin je zachtjes met je broze stem te zingen. ‘Stil staan wij hier aan het strand te staren, Blank en bruin, tezamen hand in hand’. Na een paar zinnen gezongen te hebben stop je en begin je hard te lachen omdat je het niet meer precies weet en je merkt dat je stem vals klinkt. Samen lachen we er extra om, ook omdat het zo’n fantastisch moment is en we ons even in een ander moment waanden. Ik beloof je om het uit te zoeken zodat ik tijdens de eerstvolgende dienst je het nummer kan laten horen. En met hulp van Ignar van MuziekGeluk lukt het me warempel om de artiest en de titel van het lied te achterhalen. Het zijn Laura en Yvonne met Blank en Bruin. Ignar stuurt me de link naar Spotify zodat ik het nummer op mijn telefoon kan afspelen. Als bonus krijg ik ook de songtekst zodat ik het lied samen met mevrouw kan zingen. En zo gebeurt het dat ik de eerstvolgende dienst bij je binnenkom en naast je plaatsneem. Ik zeg dat ik een verrassing voor je heb en je kijkt me met vragende ogen aan. Even kan je mijn opmerking niet plaatsen totdat de eerste klanken van de muziek je woonkamer vullen. Je gezichtsuitdrukking verandert direct in een grote glimlach en je ogen beginnen te sprankelen. Je vindt het prachtig en enthousiast begin je mee te zingen. Tussendoor vertel je verhalen over je broer, over je ouderlijk huis en dat jullie altijd met zijn allen zongen. En dat is precies wat wij samen in jouw appartement dunnetjes overdoen, hard meezingen met jouw favoriete nummer. Bijna 2 minuten lang ben je even de jongere versie van jezelf en lijkt het alsof je even weer thuis bent. Tiana Geschreven op 14 – nov – 2020 Vertel het verder…….. Facebook Twitter Envelope Linkedin Instagram Whatsapp Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Ut elit tellus, luctus nec ullamcorper mattis, pulvinar dapibus leo.

Muziek der vrijheid

Muziek der vrijheid Je zit voor je uit te kijken in je aangepaste rolstoel met het uitzicht op de gang van de afdeling. Je voordeur van je appartement is overdag altijd open, zodat je het contact met de buitenwereld kan behouden, want jezelf verplaatsen kan je al heel lang niet meer. De omgevingsgeluiden laten je deel uit maken van het groter geheel en het voorbij zien komen van passanten of het zorgpersoneel geven de nodige afwisseling van de dag. Als ik al steppende je appartement nader zie ik je hoofd al wat meer bewegen richting de voordeur, een teken dat je in de gaten hebt, dat er iemand naar jou komt. Omdat ik weet dat je momenteel niet lekker in je vel zit, heb ik besloten om je extra aandacht te geven. Want ondanks dat de route genoeg taken omvat, zie ik de kans om rustig de tijd voor je te nemen. Voordat ik me naar je appartement ga begeven speel ik Frans Bauer af door op mijn telefoon via Spotify zijn playlist op te zoeken. En met ‘Heb je even voor mij’ op 10 step ik jouw hal in. Een brede glimlach verschijnt op je gezicht en je begroet me met ‘Ha Tiana’. Ik zet de step opzij en ga naar je toe. Een stoel staat vlak bij je in de buurt en ik besluit om daar plaats te nemen. ‘Hoe gaat het met je’ vraag ik aan je terwijl ik het volume van de muziek naar beneden breng en je vertelt dat je de laatste tijd toenemende pijnklachten hebt. Je kan je ook nauwelijks bewegen of verplaatsen in de stoel en ook je rompbalans is niet stabiel. Het is te begrijpen dat het allemaal behoorlijk veel impact heeft op je lijf. Ik vraag aan je hoe het met jou gaat en benoem dat ik zie dat je een sombere indruk op me maakt. Je knikt en zegt dat het inderdaad zo is. Ik stel nog enkele vragen om je de ruimte te geven om je gevoelens te uiten vraag ‘hoe zou je het vinden om eens gewoon te zeggen wat je echt denkt?’. Niet dat ik vloeken wil promoten, alleen denk ik dat het jou zou helpen om eens even niet zo netjes te zijn. Mijn vermoedens worden snel bevestigd want je zegt ‘klote’ terwijl op de achtergrond Frans Bauer te horen is met Woonwagen Mama. Ik geef je een knipoog en zegt dat je alle redenen hebt om dat te zeggen. ‘Ga er maar aan staan’ vervolg ik het gesprek ‘ik vind dat je ondanks alles je kranig houdt en dat je best jezelf eens minder politiek correct mag uiten of volgens de sociale normen van de maatschappij’. Ondertussen luister je naar Frans Bauer en zie ik dat je gedachten afdwalen. Denk je nu met weemoed terug aan je kindertijd, toen je nog je vrijuit kon bewegen en je moeder nog leefde?’ Je droogde m’n tranenEn leerde me lopenJe gaf me jouw liefdeAls ik het even niet wistJij bent la mamaWe delen alles samenTranen van vreugdeMaar ook van verdriet Ik besluit om er niet naar te vragen en je even in je moment te laten. Jouw privé stukje waarin je even niet meer gevangen zit in je lijf en de rolstoel. De muziek is de sleutel naar vrijheid en de persoon te kunnen zijn die je eigenlijk bent maar niet meer kunt zijn door je lichamelijke beperking. Tiana Geschreven op 23 – okt – 2020 Vertel het verder…….. Facebook Twitter Envelope Linkedin Instagram Whatsapp

Tante Von en het muziek cadeau

Tante Von en het muziek kado Toen ik de training MuziekGeluk bij Ignar volgde, ben ik na afloop bij mijn tante op bezoek geweest. De training werd in hartje Utrecht gehouden en mijn tante woont heel toevallig ook in Utrecht. Dat was dus makkelijk te combineren en aangezien mijn tante altijd heel erg uitkijkt naar bezoek hoef ik je vast niet te vertellen dat ze super blij was met het vooruitzicht om me later die middag te zien. Tijdens de training heb ik veel geleerd over de inzet van muziek tijdens de zorg en een van de huiswerkopdrachten was, ga je favoriete muziek verzamelen uit je 15-25 periode. Omdat ik nog vol was van de ochtend die bol stond van de interactie, kennis delen en connectie maken met de anderen en vooral jezelf, zat ik als een stuiterbal bij Tante Von op de bank. Ik kon namelijk niet wachten om mijn reeds opgedane kennis in de praktijk toe te passen en wilde alvast bij haar het effect van de muziek met eigen ogen ervaren. Niet dat mijn tante aan geheugenverlies lijdt, integendeel zelfs. Je kan muziek om verschillende reden inzetten en een daarvan is om meer contact met iemand te krijgen. Mijn doelstelling was dan ook om mijn tante beter te leren kennen, de verborgen jongere versie van haar weer tevoorschijn te toveren. En hoe leer je iemand kennen, hoe komen de verhalen uit het verleden los? Juist, door het achterhalen van diens favoriete muziek waaraan vele herinneringen, ervaringen en belevenissen als dikke stroop vastgekleefd zitten. Met goede moed begin ik naar aanleiding van haar geboortejaar haar periode uit te pluizen dat ze 15 jaar tot en met 25 jaar is geweest. De jaartallen die daarbij horen zet ik als zoekopdracht in op Spotify. Nu weet ik toevallig dat mijn tante verzot is op country en rock ‘n roll dus zoek ik gericht op “50-60” en “fifties & sixties” en voorzie deze zoekopdracht van eerdergenoemde muziek genres. Al snel verschijnen de muzieklijsten in mijn beeldscherm en ik kies uit alle nummers Billy Haley & His Comets met zijn Rock Around The Clock. Ik druk op play terwijl ik aandachtig de gezichtsuitdrukking van mijn tante observeer. De eerste tonen van drums en de stem van Billy vullen het appartement en de ogen van mijn tante beginnen te twinkelen. Enthousiast begint ze op het ritme van de muziek mee te bewegen en in haar handen te klappen terwijl ze roept dat ze dit zo’n mooi nummer vindt. Het eerste nummer voor de muzieklijst van tante Von is gevonden en ik maak een lijst aan in Spotify. Terwijl we samen luisteren naar de muziek stel ik haar veel vragen over vroeger, waar ging je vroeger naar toe om muziek te luisteren? Met wie deed je dat? Wat was je favoriete kleding? Tot hoe laat mocht je dan wegblijven en welke drankjes dronk je toen? En zo hebben we veel gespreksstof en is vooral mijn tante aan het woord die mij meeneemt naar vroeger en laat mij door haar mooie verhalen deelgenoot zijn van haar jeugdjaren. Ik hoor verhalen, ook over mijn opa en oma, die ik anders niet gehoord zou hebben en ik voel me extra verguld met de gedachten dat ik middels de MuziekGeluk training van Ignar dit kan bereiken. Terwijl mijn tante haar verhaal doet, passeren nog vele artiesten de revue en wordt de lijst zoetjesaan langer. Aan het einde van de middag hebben we zeker 25 nummers verzameld. Helaas heeft mijn tante geen smartphone om de Spotify app te kunnen installeren. Wel heeft een platen en CD speler en een flinke verzameling aan muziek waardoor ze zeker in de gelegenheid is om na mijn vertrek toch nog naar muziek te kunnen luisteren. We spreken samen af dat ik tijdens alle daaropvolgende bezoeken mijn Bluetooth speaker zal meenemen en we samen weer naar haar favoriete muziek gaan luisteren. Het laatste bezoek heeft op 22 augustus plaatsgevonden. Tante Von was eerder die week jarig geweest en mocht 74 kaarsjes uitblazen. En dat wilde ze uiteraard vieren en ze had gevraagd of ik samen met mijn man en kinderen naar Utrecht wilde komen. En zo geschiedde dat we naar Utrecht zijn gereden met in mijn tas behalve een leuk cadeau voor tante Von ook de JBL Bluetooth speaker. Als we bij haar aangekomen zijn installeer ik de speaker en zorg ik dat er verbinding is tussen de telefoon en het apparaat. Terwijl mijn tante honderduit tegen ons praat en haar cadeau uitpakt zoek ik haar favoriete muziek in Spotify op. De lijst is eenvoudig te vinden en heet, hoe toepasselijk, ‘Tante Von”. Ik speel het eerste nummer af en dat is Fats Domino met “It Keeps Rainin”. Terwijl de eerste tonen van de muziek klinken kijkt tante Von me aan en schiet helemaal vol van emotie. In eerste instantie ben ik bang dat ik haar verdrietig heb gemaakt maar niets is minder waar. Ze is ontzettend blij en zegt tegen me “Je denkt ook aan alles meisje” en nu ben ik op mijn beurt diegene die natte oogjes krijgt. Want het is precies dat moment dat het tot mij doordringt dat door de inzet van muziek je een hele bijzondere connectie maakt wat niet alleen voor de ontvanger maar ook voor mij als gever een bijzonder groot cadeau is. Ik zal dat moment altijd bij me dragen en weet dat wat er ook gebeuren zal, het mij met dank aan Ignar’s training gelukt is om de favoriete muziek van mijn tante te achterhalen. Ik hoop het nog vele bezoeken te mogen afspelen en ben van plan de lijst de komende bezoeken aan te vullen met vele nieuwe nummers. Tiana Geschreven op 27 – aug – 2020 Vertel het verder…….. Facebook Twitter Envelope Linkedin Instagram Whatsapp

Music is the food of love… Play On!

Wist je dat het achterhalen van de persoonlijke muziek van de bewoner een hele prachtige tool is om nog meer verbinding met de persoon te maken die tegenover je zit? Alleen daar zit ook meteen de uitdaging om muziek daadwerkelijk te gebruiken tijdens het contact met de bewoner.

Lady in Red en MuziekGeluk

Terwijl ik haar dit allemaal vertel trek ik haar kousen uit en zorg ik ervoor dat ze haar medicatie van 21 uur krijgt. Als we klaar zijn, gaat mevrouw verder waarmee ze bezig was voordat ik binnenkwam namelijk tv kijken.

Willem kom je bed toch uit

Ik laat hem mijn telefoon zien en vertel hem dat ik hierop muziek kan afspelen. “Echt mooi zeg!”; antwoord meneer en hij begint spontaan mee te zingen. Bij de zin “Willem kom je bed toch uit” zeg ik inderdaad meneer V. kom er zelf ook maar uit, dan ga ik u helpen met de verzorging.

Plato heeft gelijk

Als ik het appartement van mevrouw binnenkom zit zij voorovergebogen in haar rolstoel en heeft ze haar ogen gesloten. Het is duidelijk dat mevrouw in slaap is gevallen.