,,Muziek waar mensen met dementie van genieten, maakt de zorg een stuk makkelijker”, is de overtuiging van trainer Ignar Rip. Hij bedacht een apparaat dat op eenvoudige wijze de favoriete muziek afspeelt van mensen met dementie. ‘Joy’ heet het.

De Joy wordt zes maanden getest op de werkvloer van woonzorgcentrum Subenhara in Zevenaar en woon-zorgcomplex De Koekoek in Veenendaal. De bediening van Joy is volgens Rip net zo makkelijk als het licht aan en uit doen: ,,De tijd in de zorg is tenslotte beperkt; er is geen ruimte om tijdens het werk voor elke bewoner op zoek te gaan naar dat ene favoriete nummer.”

De hele dag door muziek: Joy beschikt over vijf knoppen waarmee de gewenste muziek voor verschillende momenten op de dag kan worden afgespeeld. Muziek tijdens het wakker  worden, bij het douchen en aankleden. Muziek om op te bewegen, muziek om herinneringen op te halen en muziek bij het slapengaan.

De proef met Joy bij Subenhara in Zevenaar en De Koekoek in Veenendaal moet uitwijzen of het apparaat werkbaar is in de praktijk en of muziek de zorg inderdaad vergemakkelijkt.

‘Muziek kan verzet weg nemen’ Ignar Rip denkt van wel. Hij geeft trainingen over gericht gebruik van muziek in de zorg. Rip is overtuigd van de kracht van muziek: ,,Juist in de zorg kan muziek dagelijkse dingen als douchen en aankleden eenvoudiger maken.

Ik heb gezien hoe een mevrouw met de ziekte van Parkinson door twee verzorgenden uit bed moest worden getakeld. Toen tijdens die dagelijkse handeling haar favoriete muziek werd afgespeeld, kon deze mevrouw na een paar weken door één verzorgende uit bed worden gehaald. Dát is wat muziek kan doen: muziek ontspant, kan verzet weg nemen.”

Haken en ogen: Tijdens zijn trainingen MuziekGeluk leert Rip hoe zowel professioneel verzorgenden als mantelzorgers de favoriete muzieklijsten kunnen samenstellen voor mensen met dementie. ,,Dan komt de vraag: leuk, maar hoe speel ik dat af? Dat lijkt makkelijk, anno 2020.

Toch zitten daar op de werkvloer veel haken en ogen aan. Niet elke zorginstelling heeft wifi, het netwerk kan overbelast raken. Een Spotifylijst voor elke bewoner op de telefoon van de verzorgende, dat werkt ook niet. Je kunt je telefoon niet achterlaten als je naar de kamer van de volgende bewoner gaat.”

Dus bedacht Rip de Joy. De proef met dit apparaat wordt gehouden op een afdeling, een huiskamer, met maximaal acht bewoners met dementie. ,,De medewerkers hebben de training MuziekGeluk gedaan. Ze kennen het fenomeen zorggerichte afspeellijsten”, zegt Rip. De Joy is volgens de trainer voortgekomen uit de vraag van verzorgenden.

De Joy die tijdens de pilot wordt gebruikt is een proefmodel. De pilot moet uitwijzen wat er beter kan aan het apparaat.

Rip zoekt naar een manier om het apparaat te laten ontwikkelen. ,,Daar is 15.000 euro voor nodig”, zegt hij. ,,Ik hoop dat bedrag met crowdfunding en met subsidie bij elkaar te krijgen. Mijn droom is dat Joy wordt gemaakt door mensen met een beperking.”

De proef met de Joy duurt zowel bij woonzorgcentrum Subenhara als bij De Koekoek in Veenendaal zes maanden.

Auteur: Karin Mulder
Foto: Marc Pluim