Wim en Dommelvolk ons Verken
De geur van verse koffie komt mij tegemoet, als ik de huiskamer binnen stap. “Ik ben al een tweede kan aan het zetten hoor”, zegt mijn collega enthousiast. Er speelt zachtjes achtergrondmuziek en de stoelen staan al klaar.
Op dat moment komt mijn muziekmaatje binnen, met een bewoner aan haar arm. Zo fijn dat iedereen meehelpt en denkt in het belang van onze bewoners.
Zodat ook zij zich zoveel mogelijk “thuis” mogen voelen.
Tijdens deze MuziekGeluk avond brengt een collega zorg een nieuwe bewoner mee. Ze vertelt dat dat deze meneer pas bij ons woont en enorm onrustig is en zij hoopt dat hij door de muziek wat rust kan vinden. Deze meneer noem ik hier Wim.
Wim kijkt op als ik hem een kopje koffie aangeef. Wim kijkt mij verbaast aan niet wetend wat hij ermee aan moet.
Ook als ik een drinkgebaar maak (in de hoop dat hij hetzelfde doet, door mij te spiegelen) lijkt Wim mij niet te begrijpen. Ik breng voorzichtig het kopje richting zijn mond en Wim drinkt een slokje.
Op dat moment komt zijn zoon binnen. Wij maken even een praatje en ik vertel over MuzieGeluk. Hij vertelt dat zijn vader heel erg bekend is met het lied van het varken. ‘Dommelvolk Ons Verken‘
Ik had er nog nooit van gehoord, maar wij zoeken dit lied op en spelen deze muziek af. Wim kijkt op en “lijkt uit zijn dementie te ontwaken”. Zachtjes neuriet hij mee.
Meteen maken wij van de gelegenheid gebruik en vragen aan de zoon van Wim of zij de MuziekGeluk vragenlijst zouden willen invullen voor ons.
Deze lijst geven wij aan familie van eenieder die bij ons komt wonen. Via deze lijst weten wij wat achtergrond en wat belangrijk is voor onze muziekkeuze tijdens onze muziekavonden: bijvoorbeeld Geboorteplaats (Wim komt uit Brabant, lied van Dommelvolk) Of er een instrument werd bespeeld Geloof (i.v.m. kerkliederen)
De zorg weet veel over de achtergrond van onze bewoners, zodat ze iets passends kunnen aanbieden waar mogelijk is. Zo weten wij dat Wim altijd erg veel van techniek wist. De zorg biedt hem bij onrust dan wel eens bouwsteentjes aan.
Wim kan dan zo een middag druk zijn met de steentjes. Dat vind ik zo goed en enorm belangrijk. Hier wordt echt gekeken naar de mens achter de dementie. Als Wim twee weken later zelf binnen komt wandelen tijdens de opening van onze muziekavond, komt er een zorgmedewerker in vlugge stappen achteraan.
“Ik weet niet of Wim wil blijven vanavond, hij vertoont wat agressie vandaag”, fluistert ze zachtjes. Wim laat zich in een makkelijke stoel zakken en door de woorden van de zorg besluit ik zelf naast Wim te gaan zitten. Wij besluiten daarom te starten met zijn lied, het varkenslied.
Als wij tijdens dit lied naar Wim kijken, zien wij hem voor zich uitkijkend, tikken op de rand van zijn stoel. Wim geniet de hele avond van de muziek en blijft rustig zitten, soms al tikkend en af en toe horen wij hem neuriën. Soms probeert Wim iets te vertellen, maar komt niet goed uit zijn woorden.
Tegen het einde van de avond draaien wij het lied van John Denver: Take me home, country roads. Ik pak voorzichtig Wims hand en dein mee met de muziek.
Wim staat op en als ik mee ga zingen, hoor ik tot mijn verbazing dat ook Wim probeert te zingen. Ik krijg contact, mijn hart maakt een vreugde sprongetje.
Zo mooi en bijzonder om samen met Wim te mogen zingen. Zijn bruine oogjes glimmen en kijken mij wat ondeugend aan terwijl wij samen zingen.
Nadat het lied ten einde is, gaat Wim zitten met een lach rond zijn mond. Als wij de avond afsluiten en er al bewoners naar hun appartement gaan, staat Wim ook plots op. Onrustig begint hij met wat stoelen te schuiven. (Signaal gedrag)
Voorzichtig raak ik zijn arm aan, Wim kijkt op en van mij naar een mevrouw met een rollator. Ik denk te begrijpen wat Wim wil, hij wil een doorgang maken voor deze mevrouw. Ik geef Wim een compliment dat hij dat goed heeft gezien.
Maar Wim loopt al richting uitgang, kijkt dan onrustig om zich heen. Ik zie zijn onrust opkomen, pak voorzichtig zijn hand en vraag: “Zal ik even meelopen Wim”?
Rustig begeleid ik Wim naar zijn kamer, hij kijkt er rond en gaat zitten met een diepe zucht, terwijl ik zeg dat er zo iemand bij hem komt, maak ik een wuif gebaar en sluit zachtjes de deur van zijn kamer.
Als ik naar de zorg loop om aan te geven dat Wim op zijn kamer is, bedenk ik dat dit voor Wim ook echt niet meevalt. Als je niet weet waar je bent, laat staan dat je weet wie je bent.
Maar ik denk wel dat Wim een hele fijne avond heeft gehad. Waarin hij even de rust kon vinden en kon genieten van zijn muziek.
De muziek, de aandacht een lekker hapje en drankje. Dit kan zovéél doen.
En kunnen enorm waardevol zijn voor mensen met dementie. Het is zo belangrijk dat ze gezien worden en dat er gekeken wordt wat er gedaan kan worden om het leven zo aangenaam mogelijk te maken.
Samen met alle medewerkers proberen wij dit te bieden.Een omgeving waarin men zich thuis voelt en zichzelf mag zijn. Laatst was er een meneer die vroeger altijd ging vissen. De activiteitenbegeleider is met hem gaan vissen.
Hij vond dit helemaal geweldig, hoe leuk is dat. Zo kan ik zoveel voorbeelden geven. Onze bewoners helpen ook vaak mee met het bereiden van de maaltijd.
Aardappelen schillen of boontjes rangen. Het maakt hun leven zoveel mooier, waardevoller.
Want zelfs bij dementie, is de persoon achter de dementie er altijd nog.
Terwijl ik dit schrijf denk ik aan gisterenavond. Wij hadden weer een heel bijzondere muziekavond. Wij boden muziek aan met een mix van o.a.:
- Harry Belafonte
- Simon& Garfunkel
- Cliff Richard
Wij merkten dat een aantal wat “jongere ”bewoners hierop reageerden en dat was goed zichtbaar. Ook Wim die al aardig zijn draai heeft gevonden bij ons, was van de partij en wij zagen dat dit echt zijn muziek was. Af en toe zong hij wat woordjes mee.
Wim stond op en voor ik het wist waren wij samen aan het dansen. Daar genoot hij zichtbaar van, er verscheen een brede grijns rond zijn mond en zijn mooie bruine oogjes begonnen weer te glimmen. Aan het einde van de avond speelde wij wat rustiger muziek om zo de avond af te sluiten.
Wij kozen voor: trompet: il Silenzio Het werd heel stil, onze bewoners genoten zichtbaar. Mijn muziekmaatje en ik keken elkaar aan en wij wisten dat ook deze muziek “raak “was. Op dat moment zien wij dat Wim enorm ontroerd is.
Tranen rollen over zijn wangen. De net zo blijde dansende Wim, huilt nu heel verdrietig. Mijn muziekmaatje gaat bij hem zitten en reikt hem een zakdoekje aan.
Terwijl Wim zegt: Mooooooooi. Ook dit mag er zijn. Ze blijft bij hem zitten tot het liedje afgelopen is en ze is geraakt door het plotselinge verdriet van Wim.
Als zij en ik samen aan het einde van de avond even napraten, zijn wij het weer helemaal eens.
Muziek verbindt, ook voor mensen met dementie. Aan ons de taak om op welke manier dan ook bij de mens achter de dementie te komen!
